Highlights 2018-2020

VVBV DRUGHULPVERLENING IN VLAANDEREN 2018-2019-2020
HIGHLIGHTS 2018-2019-2020

In 2018, 2019 én 2020 hebben een aantal trends van voorgaande jaren zich doorgezet maar lijken er ook een paar kenteringen zich ingezet te hebben. Het is in dit opzicht belangrijk om verder te gaan kijken naar de komende jaren om te bepalen of deze wijzigingen zich zullen doorzetten of niet. Bovendien is er ook nog de impact van de gezondheidscrisis die sinds 2020 toesloeg in onze samenleving. De weerslag van deze crisis is voelbaar geweest en zal voelbaar blijven in alle betrokken voorzieningen.

 
In de eerste plaats merken we in dit rapport voor een dalend aantal nieuwe TDI registraties op. De daling is het meest uitgesproken in de ambulante sessiecentra  en in de residentiële crisiscentra.
In het bijzonder is deze daling uitgesproken in 2020, het eerste ‘coronajaar’. We weten dat de val van TDI registraties in de eerste helft van 2020  te maken heeft met start van de gezondheidcrisis in de samenleving en de bezettingsrestricties opgelegd aan voorzieningen. Niet alleen in Vlaanderen maar ook nationaal is 2020 een jaar waarin er een algemene daling genoteerd werd in het aantal TDI registraties. In het Franstalig landsgedeelte is de daling nog meer uitgesproken.
In de tweede helft van 2020, zéker in de laatste maanden lijkt er echter een tegenovergestelde beweging ingezet te zijn, met in die periode een geleidelijk toenemende instroom van zorggebruikers. Het is dus belangrijk om voorzichtig te zijn met het trekken van conclusies over deze daling.
Een andere factor die meespeelt in het dalend aantal TDI registraties is het gegeven van onvolledige records.  
TDI registraties zijn de door Sciensano weerhouden ingevulde records die kaderen binnen dit registratieprotocol. Het werkelijk aantal opgestarte behandelepisodes ligt echter hoger. Verschillende redenen spelen hier mee. Zo is het bijvoorbeeld zo dat een onvolledig ingevuld record niet weerhouden wordt door Sciensano, sommige cliënten het registratieprotocol weigeren, rijksregisternummers ontbreken, enz..
Ook hier weten we zeker dat in 2020 een uitzonderlijke en té grote kloof is ontstaan tussen het aantal geregistreerde TDI fiches enerzijds en anderzijds het werkelijke aantal behandelepisodes dat beduidend hoger ligt.
Deze twee oorzaken, de gezondheidscrisis en een té grote kloof tussen de ‘bruto en netto’ TDI registraties, verklaren de plotse daling in 2020.  


Ten tweede lijkt het er op dat de inspanningen van de drughulpverlening om meer vrouwen te bereiken zijn vruchten begint af te werpen. Hier zien we een voorzichtig positieve evolutie in de cijfers, van een aandeel van slechts 17% vrouwen in 2017, iets meer dan 19% in 2019 tot 20% in 2020. Ook op nationaal niveau is deze trend in 2020 opgemerkt door Sciensano met in het bijzonder een  toename van het aandeel vrouwen dat cocaïne en alcohol aangeeft als hun hoofdproduct. Even afwachten hoe deze cijfers evolueren in de komende jaren.
Een derde highlight in dit rapport is dat er een positieve trend lijkt ingezet op vlak van het opleidingsniveau van onze cliënten. Een geleidelijk groeiend aandeel cliënten behaalt het diploma secundair of hoger onderwijs. Tegelijkertijd daalt het aantal cliënten dat enkel het getuigschrift lager onderwijs behaalt.
De reeds gekende trend van het jaarlijks stijgend aantal cliënten met een stoornis in het gebruik van cocaïne zet zich door in het aantal nieuwe TDI registraties waarbij cocaïne als hoofdproduct opgegeven werd. Zeker bij de ‘instromers’, cliënten die nooit eerder hulp zochten, valt dit sterk op.
Tot slot valt in dit rapport op dat almaar meer cliënten alleen wonen. Dat is ook in de brede maatschappij een gekende evolutie.  Meer dan een derde van de Belgische huishoudens bestaat uit 1 persoon. Binnen het TDI registratieprotocol zien we een parallel met een groeiend percentage van 30% in 2018 tot maar liefst 35% in 2020.  

 

Download hier het volledige rapport in pdf.